bemiddeling: proces, voordelen, toepassingsgebieden

Het proces

Bemiddeling is een alternatieve methode voor conflictbemiddeling, naast conciliatie en arbitrage.

Bemiddeling is een vertrouwelijk en vrijwillig proces voor het oplossen van geschillen. De partijen maken gebruik van een onafhankelijke, onpartijdige en neutrale mediator.

De bemiddelaar waarborgt een kader en faciliteert het proces, zodat de partijen samen tot een duurzame oplossing komen.

Voor de bemiddelingsaanpak is een gemeenschappelijke wil van de partijen nodig om voldoende vertrouwen te creëren.

We spreken van gerechtelijke bemiddeling als de rechter om bemiddeling heeft verzocht. We spreken van buitengerechtelijke bemiddeling als de partijen onderling besluiten om naar bemiddeling te gaan in plaats van naar de rechter.

De voordelen van bemiddeling

• Snelheid en lagere kosten vergeleken met juridische procedures

• Win-win- en duurzame oplossingen omdat ze van de partijen zelf komen en verder kunnen gaan dan de puur juridische dimensie van het oplossen van het geschil (mits de bepalingen van openbare ordre worden gerespecteerd)

• Vertrouwelijkheid van wat er in de bemiddeling wordt gezegd

• Wanneer de partijen daadwerkelijk bij het proces betrokken zijn, ligt het succespercentage rond de 70%.

De erkende bemiddelaar

De erkende bemiddelaar is onderworpen aan de door de wet voorgeschreven ethische code en is verplicht om voortdurende training te volgen. Eenmaal erkend, mag hij of zij op verzoek van een rechter in een juridisch kader tussenkomen.

Het kan ook buiten het juridische kader ingrijpen, aangewezen door wederzijdse instemming van de partijen. Als de bemiddelaar erkend is, kan de overeenkomst op verzoek van een partij door de rechter worden goedgekeurd, waardoor deze een uitvoerbaar karakter krijgt.

Co-mediatie

Bemiddeling wordt regelmatig gedaan in aanwezigheid van 2 bemiddelaars. Dit wordt co-mediation genoemd. Dit zorgt voor meer gediversifieerd luisteren en een dubbel perspectief op de situatie. Soms is co-mediation gewoon noodzakelijk (meer dan 2 partijen, meertalige/multiculturele bemiddeling, bemiddeling in een heel specifiek vakgebied, remote mediation, etc.).

Concreet

Één partij neemt contact op met de bemiddelaar. Wanneer beide partijen akkoord gaan met het starten van het bemiddelingsproces, nodigt de bemiddelaar de partijen uit voor een eerste bijeenkomst van ongeveer een uur om het kader en het proces uit te leggen. Vervolgens wordt een protocol ondertekend waarin het kader en de kosten worden vastgelegd.

Meestal zijn er twee tot vier sessies van drie uur nodig voor bemiddeling in sociale, civiele of commerciële zaken. Er zijn doorgaans drie fasen: eerst een fase waarin naar elke partij wordt beluisterd om de lijst met te behandelen onderwerpen en de bijbehorende behoeften vast te stellen, dan de creatieve fase van het ontwikkelen van mogelijke opties en ten slotte de fase van convergentie naar een overeenkomst.

Bij familiebemiddeling is de gemiddelde duur van de sessies korter (ongeveer 90 minuten) maar er zijn er meer (gemiddeld 3 to 6).

Omdat bemiddeling vrijwillig is, kan elke partij het proces op elk gewenst moment beëindigen.

Bemiddeling in sociale, burgerlijke en commerciële zaken wordt heel vaak uitgevoerd in aanwezigheid van de advocaten van de partijen, die dan als adviseurs optreden en op een constructieve manier deelnemen aan het proces in het belang van de partijen. De overeenkomst die u samen in de bemiddeling zult bereiken, zal over het algemeen door de advocaten worden opgesteld.

Bij familiebemiddeling is de aanwezigheid van advocaten minder frequent maar de review van het akkoord met een advocaat is een goede praktijk.

Toepassingsgebieden

Bemiddeling kan op verschillende gebieden worden toegepast:

- burgerlijk en commercieel (zaken met betrekking tot handelsgeschillen, relaties tussen aandeelhouders, bestuurders, burengeschillen, enz.),

- sociaal (zaken die betrekking hebben op de arbeidswereld: einde contract, terugkeer op het werk na een lange afwezigheid, conflicten binnen een team, conflicten tussen teams, interpersoonlijke conflicten binnen het bedrijf, enz.).

- familie (zaken die betrekking hebben op familiethema's in de brede zin van het woord). Meer informatie op https://co-mediation-et-famille.be/

Links naar de verschillende brochures van de Federale Bemiddelingscommissie: https://fbc-cfm.be/documentatie